Tranh Mẫu Đệ Nhất Thượng Thiên (Thánh Mẫu Liễu Hạnh) phong cách Hàng Trống

• • Chất liệu: Giấy bồi biểu lụa (đã bao gồm dây treo) hoặc đóng khung
  • Kích thước: 36x80cm (biểu), 40x60cm (khung)
  • Mực in chuyên dụng bền màu, không phai
  • Không loang khi gặp nước
  • Thích hợp treo tường tại gia, phòng khách, phòng thờ, dùng để hộ niệm, làm quà tặng,…

Mẫu Thượng Thiên tên đầy đủ là Mẫu đệ nhất Thượng Thiên, bà có tên gọi khác là Mẫu Cửu Trùng Thiên hay Cửu Trùng Thiên Thanh Vân Công chúa.

Mẫu Thượng Thiên sáng tạo bầu trời và làm chủ quyền năng mây, mưa, sấm, chớp, về phương diện vũ trụ quan. Ta có thể thấy quan niệm về Mẫu nói chung và Mẫu Thiên nói riêng, trong quan niệm của dân gian về Tứ Pháp: Pháp Vân, Pháp Vũ, Pháp Điện, Pháp Lồi, đó là bốn vị Nữ Thần tạo ra mây, mưa, sấm, chớp.

Thực ra những huyền thoại và thần tích của Mẫu Thiên đều trực tiếp liên quan đến Thánh Mẫu Liễu Hạnh, là hóa thân của Mẫu Thượng Thiên, vị thần chủ cao nhất và được thờ cúng nhiều nhất trong Đạo Mẫu ở nước ta. Trong điện thần Tứ Phủ, Mẫu Liễu Hạnh là vị Thánh xuất hiện khá muộn, mà theo hiểu biết hiện nay sớm nhất cũng chỉ vào khoảng thế kỷ XVI, thời Hậu Lê, nhưng nhanh chóng trở thành vị Thần chủ đạo của Đạo Mẫu Tam phủ, Tứ phủ và được tôn vinh hơn tất cá các Thánh Mẫu khác.

Thánh Mẫu Liễu Hạnh vừa là Thiên Thần (Tiên) vừa là nhân thần trong đời sống trần gian, có cha mẹ, chồng con, chu du khắp nơi, trừ ác, ban lộc, khiến người đời vừa sợ vừa trọng. Có lẽ vì Mẫu Liễu và cả Đức Thánh Trần, họ đã trở thành biểu tượng của sự kết hợp giữa thần linh và đời thường, giữa nhu cầu tâm linh hướng về những giá trị cao cả, chân thiện mỹ, với việc chữa bệnh trừ ma tà, cứu giúp con người trong những khó khăn đời thường, cũng như cầu tài lộc.

Cũng theo quan niệm dân gian, Mẫu Liễu có thể hóa thân vào Mẫu Thượng Ngàn trông coi miền núi. Vào tới Huế, Thánh Mẫu Vân Cát (tức Mẫu Liễu) hoặc là đặt ngang hàng hoặc là đồng nhất với Thánh Mẫu Thiên Ya Na nguyên gốc Chăm.

Thánh Mẫu Liễu Hạnh mang trong mình những cá tính của con người đời thường như Yêu và Ghét, Thiện và Ác; những xung đột xã hội giữa dân dã và Cung đình, Nho giáo mà biểu hiện là cuộc quyết chiến giữa Bà với dòng Đạo Nội đương thời; xung đột và hòa hợp tôn giáo; đó là sự hòa hợp giữa tín ngưỡng dân gian thờ Mẫu với Phật giáo.

Mẫu Liễu Hạnh còn hóa thân thành Địa Tiên Thánh Mẫu. Bà Mẹ Đất, cai quản mọi đất đai và đời sống các sinh vật.

Tranh thờ của phường Hàng Trống xưa hầu hết đều đạt phẩm chất nghệ thuật cao nhất. Nếu tranh Đông Hồ là xúc cảm hồn nhiên thì tranh thờ Hàng Trống là tư duy sâu lắng, cảm nhận tâm linh. Tranh vẽ giàu chất trí tuệ, song không vì thế mà kém mỹ cảm. Được cách điệu với tính trang trí cao, loạt tranh này chứng tỏ con mắt và tay nghề vững vàng của các tác giả khuyết danh.

——-